W zielonogórskim oddziale Narodowego Banku Polskiego można oglądać wystawę z okazji 100. rocznicy utworzenia Banku Polskiego SA. Plansze, pokazujące historię instytucji, znajdują się w sali operacyjnej siedziby przy al. Wojska Polskiego. Ekspozycja będzie czynna do końca maja.
Powstanie Banku Polskiego Spółki Akcyjnej było związane z reformą walutową i uzdrowieniem finansów publicznych, które od grudnia 1923 r. do wiosny następnego roku przeprowadził rząd Władysława Grabskiego – podaje NBP. Program działań naprawczych obejmował osiągnięcie stabilizacji budżetowej, uzyskanie równowagi na rynku pieniężnym oraz stabilizację kursu marki polskiej, aby następnie zastąpić ją nową walutą – złotym.
Bank Polski SA stał się bankiem emisyjnym, który zastąpił Polską Krajową Kasę Pożyczkową, instytucję powołaną jeszcze w 1916 r. przez okupanta niemieckiego. Statut Banku Polskiego, jako spółki akcyjnej, został podpisany przez Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego 20 stycznia 1924 r.
– Spotkanie założycielskie nowo powstałej instytucji zaplanowano na 15 kwietnia, a właściwą działalność zainaugurowano 28 kwietnia 1924 r.
– czytamy w materiałach Narodowego Banku Polskiego.
Tego samego dnia rozpoczęto emisję nowej polskiej waluty – złotego.
Działalność Banku Polskiego SA przerwał wybuch II wojny światowej. Instytucja została ewakuowana do Paryża, a później do Londynu, gdzie w sposób ograniczony kontynuowała działalność. Po zakończeniu wojny Bank Polski SA został pozbawiony praw emisyjnych, a jego formalna likwidacja nastąpiła w 1951 r.
Z okazji rocznicy Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu srebrne monety upamiętniające powstanie przedwojennego banku emisyjnego.
Moneta o nominale 10 zł jest wykonana ze srebra. Awers prezentuje przedwojenną elewację frontową warszawskiego budynku Banku Polskiego SA. Na rewersie monety przedstawiono wizerunek Stanisława Karpińskiego na tle portalu nad wejściem do głównej sali operacyjnej banku.
Kolejna emisja jest zaplanowana na 25 kwietnia 2024 r. Tego dnia Narodowy Bank Polski wprowadzi do obiegu srebrną monetę kolekcjonerską o nominale 1 zł „100. rocznica wprowadzenia złotego do obiegu”.